Pocztówkowy fotoreportaż
Pierwsza wojna światowa dla Płocka rozpoczęła się 2 sierpnia 1914 roku zniszczeniem mostu pontonowego na Wiśle przez Rosjan. W połowie października Niemcy ostrzeliwali Płock od strony Radziwia z broni maszynowej i armat. W wyniku tych działań uszkodzona została wieża ciśnień, kilka domów w okolicy Rogatek Dobrzyńskich, w tym młyn elektryczny Edwarda Gedego i domy przy ulicy Dominikańskiej. Niemcy i Rosjanie na przemian zajmowali i opuszczali Płock, aż wreszcie ci pierwsi ostatecznie zajęli miasto 15 lutego 1915 roku. Chyba już tylko w ramach demonstracji siły w kwietniu 1915 roku samoloty rosyjskie dwukrotnie bombardowały Płock. Zniszczenia jak na działania wojenne były stosunkowo niewielkie i w miarę dokładnie je opisano.
Pięciokondygnacyjną wieżę ciśnień wybudowano w 1879 roku przy ówczesnej ulicy Warszawskiej. Przez wiele lat wieża stanowiła część miejskiej sieci wodociągowej. Do dzisiaj jest budowlą dobrze widoczną z drugiej strony Wisły. To też sprawiło, że była doskonałym celem dla niemieckiej artylerii.
Widok wieży ciśnień był tematem wielu wydań pocztówek. Swoje szczególne pięć minut na pocztówkach miała wieża z widocznymi dziurami po pociskach niemieckich. Taki wygląd wieży też wielokrotnie powtarzano na płockich kartach pocztowych.
W moim zbiorze znajdują się dwie czarno-białe pocztówki z opisami widoku na awersie i dokładnymi datami zaistniałych zdarzeń. Pod widokiem wieży umieszczony jest podpis "Wieża ciśnień, zbombardowana dn. 17 Października 1914 r.", a młyna "Młyn elektryczny, zbombardowany i spalony dn. 17 października 1914 r.". Oglądane dzisiaj na pierwszy rzut oka kojarzą się ze zdjęciami reporterskimi, a i w tamtym czasie w istocie takimi były. Czy wydano inne pocztówki związane z tymi wydarzeniami dotychczas nie wiem. Nieustalony jest też wydawca tych kart pocztowych wydanych prawie natychmiast po opisywanych zdarzeniach. Trzecia z widokiem ul. Warszawskiej i podpisem "Ul. Tumska róg Warszawskiej", co prawda bez akcentów wojennych, ale identycznie edytorsko wydana i pokazująca na żywo relację z płockiej ulicy podpowiada, że mogła wtedy powstać większa ilość takich "fotoreporterskich" pocztówek.
Odnajduję w zbiorze fotografii czarno-białe zdjęcie o wymiarach 14,8x10,8 cm. Na wewnętrznych ścianach zniszczonego budynku widać ornamentację w postaci krzyży. Mogą one świadczyć o nieświeckim charakterze tego obiektu. Wewnątrz umundurowany mężczyzna - niemiecki żołnierz, zapewne rozdający pieniądze trojgu dzieciom.
Nieopisana fotografia najpewniej wykonana została w Płocku po zajęciu miasta przez Niemców, ponieważ pochodzi z pliku większej ilości fotografii z widokami Płocka. Wszystkie są w tym samym formacie, wykonane na identycznym papierze tą samą techniką. Zachowane są w takim samym stanie. Poza tym jednym widokiem nie ma żadnych wątpliwości, że pozostałe są płockimi. Czy jest to jedno z miejsc w Płocku, które ucierpiały wskutek działań wojennych? Tego nie wiem i mamy kolejne pytanie na razie bez odpowiedzi. (LB, marzec 2010 r.)
Liczba wejść:
Wykorzystujemy pliki cookies w celach statystycznych. Można zablokować zapisywanie cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki. Szczegółowe informacje znajdują się w polityce prywatności naszej firmy dotyczącej cookies. Akceptuję.