Dziekania od Paszkowskiego
Nazwa ulicy Dziekania pochodzi od siedziby dziekana kapituły (przełożonego kleryków) - inaczej, dziekania to dom dziekana katolickiego.
Współczesny widok całej ulicy przedstawia pocztówka wydana przez BW "Ruch" w 1967 roku. Na fotografii po lewej znajduje się ściana boczna katedry św. Jana, a za nią widoczna jest zakrystia. Jedyny budynek znajdujący się aktualnie przy ulicy to siedziba Muzeum Diecezjalnego na pocztówce po prawej.
Widok i właściwą dla lat 20-tych XX wieku atmosferę ulicy przedstawiają pocztówkowe fotografie ich nakładcy B. Paszkowskiego, z którym zapoznaliśmy się przy opisywaniu widoków Kanonii.1
Przed zniszczeniami wojennymi na ulicy znajdowały się dwa budynki: kamienica wikariuszy z 1541 roku i powstały w 1610 roku pałac dziekana Jana Raciborskiego. Pałac na początku XVIII w. rozbudowano i umieszczono tu seminarium duchowne i tak w końcu wieku ludność Dziekanii stanowiło 7 duchownych, tyleż kleryków oraz ich służba.
Dom dziekana został zburzony w 1838 roku, na jego miejscu powstał zespół stajni należących do Zamku Królewskiego. Z zespołu zabudowań przetrwał budynek przy dziekanii, po włączeniu do zespołu stajni stracił bramę wjazdowa od strony ulicy oraz zamurowane zostały wszystkie okna na parterze.2 Fragment wspomnianej wyżej kamienicy wikariuszy widać na pierwszym planie pocztówki Paszkowskiego po prawej stronie.
W 1870-1939 urządzono w budynku biura i mieszkania dla służby zamkowej. Po II wojnie światowej w latach 1966-68 odbudowano pałac nawiązując w dużym stopniu do oryginału, a w miejscu wspominanej wyżej kamienicy wikariuszy stoi oddzielająca pałac od ulicy galeria.
Na trzeciej pocztówce - znowu ukłony dla Paszkowskiego, spod wyjścia z Kanonii, widok na Dziekanię z prezbiterium (po prawej) i bramę pod dzwonnicą katedry prowadzącą na ulicę Świętojańską. Nad tą bramą w wystawionej w 1649 roku dzwonnicy przebito arkadowe przejście do katedry analogicznie do opisywanego w art. "Ze sklepu Paszkowskiego" i częściowo widocznego na powyższej fotografii.
Na koniec jeszcze raz gratuluję dobrego samopoczucia autorowi haseł o ulicach dzielnicy Śródmieście m. St. Warszawy w Wikipedii, gdzie osoba ta błędnie odmienia nazwy ulic Kanonia i Dziekania.3 Forma tam używana jest nie tylko niepoprawna, ale też bardzo nieładnie brzmi. (LB, lipiec 2019)
1 Patrz art. 56 PP
2 Katalog Zabytków Sztuki tom XI część 1: Stare Miasto. Instytut Sztuki PAN, 1933, s. 295
3 Miodek, J.: Wróbla i Puchacza, Gazeta Wrocławska, 5 listopada 2010
Liczba wejść:
Wykorzystujemy pliki cookies w celach statystycznych. Można zablokować zapisywanie cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki. Szczegółowe informacje znajdują się w polityce prywatności naszej firmy dotyczącej cookies. Akceptuję.