Przewodnik po wystawie
W 2002 roku w Domu Kultury w Gostyninie miała miejsce wystawa Gostynin na dawnych pocztówkach. Na planszach pokazano 60 pocztówek gostynińskich ze zbiorów Jana Chlebnego i Lecha Borzyma. W tamtym czasie mój gostyniński zbiór liczył ok. 30. starych pocztówek. Przez następne lata uzupełniłem w kolekcji wszystkie brakujące, a pokazane na wystawie pocztówki z dużym naddatkiem i powiększam ją nadal.
W katalogu wystawy reprodukowano tylko rewersy wystawionych pocztówek. Poszczególnym odmianom rewersów nadaliśmy numerację rzymskimi cyframi, a każda pocztówka na planszy wystawowej miała swój numer arabski. Ułożone w katalogu według numerów rewersów pocztówki opisano przy każdej kolejnej kopii rewersu podając numer rewersu i numery pocztówek na planszach wystawowych mających reprodukowany rewers, krótki opis prezentowanych na pocztówce obiektów, informacje o wydawcy, technikę wykonania, a także wynik policzenia pocztówek występujących w znanych nam zbiorach.
Stwierdziliśmy, że odwiedzający wystawę widzi tylko awers pocztówki. Rzadko przecież można oglądać na wystawach rewersy wybranych pocztówek, a jeżeli tak, to podobnie jak w naszym katalogu, tylko ich kopie. Uznaliśmy, że patrzący na wystawione pocztówki chętnie obejrzeliby je z drugiej strony. Przecież na co dzień osoby, które biorą do ręki w jakiejkolwiek sytuacji pocztówkę, prawie bez wyjątku obracają ją i oglądają odwrocie. Katalog wywołał spore zdziwienie, najczęściej jednak krytykę, a ja do dzisiaj uważam, że był to bardzo dobry i ciekawy pomysł, biorąc pod uwagę głównie to, że rewers jest integralną częścią każdej pocztówki.1
Współpraca z Jankiem Chlebnym zaowocowała więc większym zainteresowaniem różnymi szczegółami dotyczącymi pocztówek.2 Odmiany i pododmiany, przesunięcia i błędy drukarskie, korespondencja i stemple pocztowe oraz ich brak, to tylko niektóre elementy poznawczej pracy filokartysty. Niżej jeden z przykładów odmiany pocztówkowej z kolekcji gostynińskiej.
Już dość dawno ustaliłem, że identyczne po stronie ilustracyjnej pocztówki łódzkiego wydawnictwa RBŁ z ok. 1915 r. występują w dwóch odmianach nadruku na rewersie. Wyżej awers pocztówki z widokiem Gimnazjum męskiego, a niżej widok dwóch różnych nadruków liniatury korespondencyjnej z identycznym obrazem na awersie. W zbiorze są one odnotowane jako dwie różne pocztówki zgodnie z kryteriami przyjętymi w opisywanym czasie przez naszą dwójkę.
Oglądajmy pocztówki szczególnie te starsze bardzo uważnie ponieważ wiele z nich zawiera czasem jedną, a często kilka cech wyróżniających je od innych w sposób niepowtarzalny, a to z powodu błędów i niedoskonałości techniki drukarskiej, a to oczywistych różnic w ręcznym podkolorowywaniu pocztówek, albo zbyt swobodnym - z pominięciem obowiązujących przepisów, adresowaniem i wypełnianiem kartek korespondencją. (LB, listopad 2016)
1 Katalog wystawy Gostynin na dawnych pocztówkach, Dom Kultury w Gostyninie, 8-29.11 2002, Projekt graficzny katalogu Krzysztof Koper
Liczba wejść:
Wykorzystujemy pliki cookies w celach statystycznych. Można zablokować zapisywanie cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki. Szczegółowe informacje znajdują się w polityce prywatności naszej firmy dotyczącej cookies. Akceptuję.