Rodzina Betleyów
Dziesięć lat temu Książnica Płocka im. Wł. Broniewskiego zaprezentowała kolejną wystawę z cyklu "Pamięć musi trwać...".1 Wystawę poświęcono płockiej rodzinie Betleyów. Dzisiaj, płocczanom, nazwisko Betley kojarzy się głównie z apteką w kamienicy na rogu ulic Kolegialnej i Tumskiej.
Zasadniczą częścią wystawy była ekspozycja związana z osobą malarza Jana Tadeusza Betleya żyjącego w latach 1908-1980. Bohater wystawy uczył się i dorastał w Płocku, tu też podjął decyzję o swojej drodze życiowej, którą stało się malarstwo i praca na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Jego dziadek Tadeusz Betley (1848-1923), z zawodu weterynarz, w czasie powstania styczniowego był kurierem Rządu Narodowego i żołnierzem oddziału. Brat Tadeusza, Stanisław Betley (1862-1941) z zamiłowania księgarz, zasłużył się tym, że w 1906 roku udostępnił mieszkanie dla potrzeb Czytelni Polskiej, działającej jako agenda konspiracyjnego Towarzystwa Opieki nad Mową Ojczystą.2 Właśnie jako księgarz był nakładcą pocztówek z widokami Płocka.
Serię dwunastu pocztówek: Cerkiew prawosławna, Widok ogólny, Wieża Szlachecka, Przejście statku przez most pontonowy, Ulica Mostowa, Brzeg Wisły pod Płockiem, Katedra, Ulica Warszawska, Starożytna baszta (dawne więzienie szlacheckie), Góry Tumskie, Ulica Grodzka, Grobowiec Królów polskich Władysława Hermana i Bolesława Krzywoustego w Katedrze wydrukowano w kolorze. Z drukarni Zakładu Graficznego B. Wierzbicki i S-ka w Warszawie pochodzą czarno-białe powtórzenia wyżej wymienionych, z których znane są mi tylko niektóre: Widok z mostu, Ulica Warszawska i kartka z opisem Przejście statku przez most pontonowy wyżej reprodukowana.
Syn Tadeusza, Stefan Wiktor Betley (1878-1921) był farmaceutą i to właśnie on wykupił kamienicę wraz z apteką. Tutaj urodziły się dzieci Jan Tadeusz, Stanisław i Zofia. Córka Zofia z męża Radomyska (1920-1976), związała z apteką swoje życie zawodowe.
Chlubną kartę w historii naszego kraju zapisał Kazimierz Betley, brat stryjeczny Stefana i jedyny syn Stanisława Betleya. Właśnie jemu została poświęcona jedna z pocztówek serii "25 -lecie Harcerstwa Polskiego", którą wydano nakładem Kół Harcerzy z czasów walk o Niepodległość Z. H. P. Serię poświęcono wybitnym i bohaterskim harcerzom.
Kazimierz Betley był absolwentem I Gimnazjum Polskiego, późniejszej "Jagiellonki", a także szczególnie czynnym i uzdolnionym harcerzem. Jako członek Państwowej Organizacji Wojskowej w Płocku wykładał na konspiracyjnych kursach przygotowujących kadry dla POW, a następnie Wojska Polskiego. W początkowym etapie wojny polsko-bolszewickiej wstąpił ochotniczo do armii. Był wówczas na czwartym roku Politechniki Warszawskiej. Ciężko ranny w walkach pod Dźwińskiem, zmarł w 1919 r. mając 22 lata. W dorobku pozostawił prace: "Skauci w Polsce"(współautor K. Rudnicki) i "Znaki umówione map" (1917).3
Oglądając wtedy, a dzisiaj wspominając wystawę, uświadomiłem sobie, że Betleyowie zaznaczyli swoją obecność także na pocztówkach i należy o tym napisać. Niech ten artykuł będzie uzupełnieniem pamięci o tej wybitnej i zasłużonej płockiej rodzinie. (LB, styczeń 2012)
1 Pamięć musi trwać... Jan Betley i jego rodzina. Książnica Płocka im. Wł. Broniewskiego. Płock, 2001
2 czyt. art. 17 PP "Uratowany Stańczyk"
3 Papierowski, A. J.; Stefański, J.: Płocczanie znani i nieznani. Książnica Płocka im. Wł. Broniewskiego. Płock, 2002, s.47
Liczba wejść:
Wykorzystujemy pliki cookies w celach statystycznych. Można zablokować zapisywanie cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki. Szczegółowe informacje znajdują się w polityce prywatności naszej firmy dotyczącej cookies. Akceptuję.