Płockie pocztówki okupacyjne
Po opanowaniu miasta niemieccy okupanci zlikwidowali polskie księgarnie w Płocku. Na ich miejsce Niemcy Todemann i Kamm uruchomili sklepy papiernicze. W końcu 1941 roku w lokalu byłej firmy Braci Detrychów powstała niemiecka księgarnia pod nazwą E. T. A. Hoffmann Buchhandlung. Wyłączność na wydawnictwa pocztówkowe i ich sprzedaż w Płocku miała firma Bruno Kamma. Poza nimi znana jest jedna pocztówka z sygnaturą płocką "Schwabe, Plock" (fot. 1), która wydaje się być kartką wykonaną na specjalne zamówienie, dostępną tylko dla Niemców.
Jednobarwne pocztówki Bruno Kamma przedstawiały najważniejsze obiekty i charakterystyczne widoki Płocka. Pierwszymi były pocztówki w kolorze ciemnoniebieskim, na których po zmianie niemieckiej nazwy miasta z Plock na Schröttersburg zmieniono tylko opisy (fot. 3 i 4 w art. 26). Na kartkach bez sygnatury firmy wydawniczej w miejscu na znaczek znajdują się sześciocyfrowe numery, które dają się ułożyć w kilka ciągów liczbowych, np. od 671398 do 671415 z nazwą Plock w opisie i 647111 do 647126 z nazwą Schröttersburg. Niezależnie od braków w zbiorze niektórych numerów z podanych ciągów, istnieją jeszcze inne, krótsze od 614490 do 614499 i 633559 do 633560. Jeżeli udałoby się uzupełnić tylko braki w wewnętrznej ciągłości numeracji, to ilość wydanych kartek z widokami Płocka w tej "serii" można określić na 30-40 różnych ujęć. Na kartkach stosowano niebieski stempel "Alleinverkauf nur durch Bruno Kamm, Plock, Domstr. 10" potwierdzający monopol księgarni B. Kamma na dystrybucję tych pocztówek.
Po 1941 roku wydawnictwo Bruno Kamma wydawało ponadto pocztówki czarno-białe z charakterystycznym ząbkowanym obrzeżem i nowymi oryginalnymi widokami. Pocztówki z wydrukowaną sygnaturą Verlag Bruno Kamm, Schröttersburg/Südostpreussen i numeracją na rewersie w miejscu na znaczek od 665840 do 665859 ( numery odnotowane w kolekcji) i stałym oznaczeniem dla wszystkich M 1360. Wydawcą podobnych kartek z numerami z tego samego szeregu była firma Hans Kanngiesser, Litzmanstadt (Łódź). Trzy karty pocztowe tego wydawcy mają numery 665849, 850 i 851, a inne trzy 665792, 794 i 797. Z tego widać, że obydwie firmy współpracowały ze sobą, a dysponując zezwoleniem na produkcję i sprzedaż kart pocztowych z widokami Płocka mogły wydać łącznie ok. 30 takich pocztówek.
Trudno nie zauważyć szczególnej treści niektórych opisów widoków na pocztówkach. Obok dramatyzmu wojny i okupacji jakże żałośnie brzmią zdania w rodzaju "Eine deutsche Stadt an der Weichsel". Głupotę Niemców przerastały tylko ich zbrodnicze czyny. Polacy mieli przyjąć do wiadomości i zrozumieć, że "Płock leży na ziemi niemieckiej, że jest miastem niemieckim, a 11 listopada nigdy się nie powtórzy. Niemcy pozostaną tu na zawsze i Polacy muszą się z tym pogodzić"1.
Do omówienia mniejszej części, jaką stanowią niemieckie pocztówki o tematyce płockiej wydawane poza Płockiem, zapewne kiedyś powrócę. Trzeba je bardziej polubić, a z tym jest trochę trudno. (LB, luty 2011)
1 Płocki Rocznik Historyczno-Archiwalny. Tom V. Archiwum Państwowe w Płocku, 1999, s.24
Liczba wejść:
Wykorzystujemy pliki cookies w celach statystycznych. Można zablokować zapisywanie cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki. Szczegółowe informacje znajdują się w polityce prywatności naszej firmy dotyczącej cookies. Akceptuję.